Accountants in het mkb hebben veel meer in hun mars dan alleen het controleren van cijfers en de betrouwbaarheid van financiële informatie garanderen. Door hun horizon te verbreden, moderne technologie omarmen en de positie als vertrouwenspersoon nog beter te benutten worden ze een financiële coach. Digitale technologie waaronder big data, analytics en AI gecombineerd met een goudmijn aan data, bieden hen de mogelijkheid om van nog meer waarde te zijn. Een andere benadering, durf en nieuwe technologie zijn de ingrediënten voor een succesvolle toekomst.
Natuurlijk hebben accountants de beste kansen op de arbeidsmarkt en dat zal nog wel even zo blijven. De beroepsgroep heeft het eerder te druk, blijkt uit onderzoek van Nyenrode Business Universiteit en de NBA Young Profs. Deze werkdruk blijft de branche zorgen baren; desalniettemin is er hulp op komst. Automatisering gaat saai en repeterend werk uit handen nemen. Neem bijvoorbeeld realtime invoicing. Dankzij een directe koppeling tussen de leverancier en klant staat een factuur onmiddellijk in de boekhouding van de klant. Maar het gaat nog verder, zo startte Deloitte met een gedeeltelijke geautomatiseerde controle van jaarrekeningen. Over enkele jaren verloopt 30% van het controlewerk bij die accountants geheel automatisch, bijvoorbeeld via data driven auditing-tools.
De accountant moet veranderen
De werkzaamheden binnen alle beroepsgroepen veranderen dankzij technologie. Accountants ruilden al eerder pen en papier in voor rekenmachines en computers en verdere digitalisering neemt steeds meer taken over. De digitalisering neemt niet alleen werk uit handen, het vraagt ook om nieuwe vaardigheden. Vanuit de beroepsgroep zelf klinken waarschuwingen dat de traditionele accountant met tijd mee moet gaan. Gebeurt dat niet, dan ‘is het einde verhaal’, schreef prof. dr. Hans Verkruijsse RE RA bij zijn afscheidsrede.
Accountants voorspellen met data de financiële toekomst
De toegevoegde waarde zit ‘m voor accountants de komende jaren vooral in continu ondersteunen van klanten. Dus niet meer alleen aan het einde van een periode de controle en akkoord, maar op afstand kort op de bal spelen en klanten vroegtijdig informeren of er iets fout gaat of dreigt te gaan. De reactieve houding wordt omgeruild voor een proactieve aanpak. Snel risico’s identificeren en advies uitbrengen om de continuïteit van ondernemingen te garanderen is het devies. Dit vraagt niet om een glazen bol, maar nieuwe vaardigheden van accountants. Naast cijfermatig inzicht worden communicatievaardigheden en kennis van digitale toepassingen worden steeds belangrijker. Voor accountants die van nature over cijfermatig inzicht en analytisch vermogen beschikken, kan het gebruik van analytics en big, realtime data een enorme kans betekenen.
Nieuwe vaardigheden vereist om potentieel beter te benutten
De Nederlandse accountantskantoren, en daarmee de Nederlandse accountants, zitten namelijk in een unieke positie als vertrouwenspersoon voor het midden- en kleinbedrijf. Dit gecombineerd met de grote hoeveelheden data waarover kantoren beschikken, geeft ze een enorm potentieel. Met nieuwe digitale tools kunnen ze de stap zetten naar de eerder genoemde nieuwe dienstverlening met nieuwe businessmodellen. Het maakt de upgrade naar de accountant 2.0 mogelijk. Daarvoor heb je wel nieuwe technologische kennis en kunde nodig, want die is op dit moment niet afdoende.
Accountants missen digital skills, maar cultuur remt verandering
De moderne accountant heeft een diepere kennis van technologie en digitale infrastructuur. In plaats van alleen cijfermatig inzicht, is ook datavaardigheid vereist. De accountant 2.0 gaat slim om met data, destilleert advies uit deze data en weet deze over te brengen naar de klant om ze een blik in de toekomst te geven. Er ligt een enorme kans om die overstap te maken. In de nabije toekomst zal het helpen bijsturen namelijk beter beloond worden dan het controleren van jaarrekeningen. Dit vereist een andere manier van denken en omgaan met uitdagingen. Accountants blijken volgens recent onderzoek te weinig kennis te hebben van nieuwe technologie. Accounts noemen bedrijfscultuur en veranderende wet- en regelgeving, als belangrijke belemmeringen voor het inzetten van meer IT in de organisatie. De inzet van UBL, text & voice en RGS scoren laag. Processen verlopen vaak nog niet digitaal en kunstmatige intelligentie, machine learning en process mining zijn nog grote onbekenden.
Cultuurverandering brengt vooruitgang
Dingen doen zoals je ze deed is veilig, maar zit groei en verbetering in de weg. Ook wij bij Microsoft zijn veranderd. Van een softwareleverancier die zich vastbeet op één platform zijn we nieuwe wegen ingeslagen. We vonden ons opnieuw uit als een organisatie die samen met partners software en diensten levert voor iedereen, ongeacht het platform of apparaat. We belonen nieuwsgierigheid, leergierigheid, risico’s nemen en zijn niet bang om in onze transformatie fouten te maken. Dat kan alleen als iedereen deze nieuwe manier van denken omarmt.
Een leven lang leren en verbeteren
Bij Microsoft geloven we dat onze missie alleen kan slagen als we als organisatie, team en individu een Growth Mindset hebben en dat stimuleren. Met de juiste begeleiding, overtuiging en positieve feedback is iedereen in staat te veranderen en beter te worden. Falen is hierin niet erg, het betekent alleen dat je het nog een keer moet proberen. In plaats van het lukt niet, zeggen we het lukt nog niet. Kritiek is niet erg, maar brengt je verder. Deze manier van denken en doen is afkomstig van Carol Dweck. Zij laat niet alleen kinderen in zichzelf laat geloven, maar ze heeft ook ons positief veranderd. Door altijd te blijven leren, verbeter je jezelf en vind je jezelf opnieuw uit.
Nieuwsgierigheid en durf worden beloond
Organisaties die zich blijven aanpassen, verbeteren en hun leven lang leren zijn succesvoller. Dat geldt ook voor de accountant die ooit overstapte van papier naar de computer. Zoals je dagelijks in de winkelstraat ziet en in de kranten leest, komen er continu technologieën beschikbaar waar nieuwsgierige en dappere organisaties hele branches mee op hun kop zetten. Wordt de nieuwe accountant een data- en businessanalist die met voorspellende analyses in een financiële coach transformeert? Hoe dan ook, het betekent een omslag, een andere manier van denken en werken.
Grote Vier investeren miljarden in op digitalisering
De noodzaak om te veranderen is bepaald niet aan de Grote Vier voorbijgegaan. Zij zien dat ze met een met een datagedreven benadering de kwaliteit van audits verbetert. Tegelijk sluit het beter aan bij de huidige klant die zelf al in hoge mate is gedigitaliseerd. Daarom investeren de grootste accountants miljarden in nieuwe technologie, personeel en innovatie om koploper te blijven. Accountants vinden hulp bij techbedrijven om invulling te geven aan hun missie. Zo versterkt KPMG zijn alliantie met Microsoft om de digitale transformatie te versnellen.
Ervaar de toekomst van accountancy
Wil je met ons van gedachten wisselen over hoe de toekomst eruitziet en welk type leiderschap en veranderingen nodig zijn om hier naartoe te werken? Wij organiseren een digitale meeting via Microsoft Teams op 26 mei 2020. Deelnemen? Stuur een mail naar Shanna Bosmans en ontvang een persoonlijke invite.