Overslaan naar hoofdinhoud
Pulse
Children, students in classroom playing Minecraft on Surface Go. Contextual education.
Leestijd, 7 min.

De maatschappij heeft in korte termijn een enorme veerkracht en veranderingsbekwaamheid getoond. Een mooi voorbeeld is hoe scholen in razendsnel tempo naar lesgeven op afstand zijn overgeschakeld om het onderwijs zo goed mogelijk te continueren. Lees in deze blog praktische instructies om de verandering duurzaam te maken, zodat we ervoor zorgen dat we de geleerde lessen meenemen naar de toekomst en we niet op oude gewoonten terugvallen.

Deel 1 van de blog geeft een korte inleiding over verandermanagement aan de hand van het ADKAR-model van Prosci en vervolgens wordt ingezoomd op de acties die schoolleiders kunnen nemen op de verschillende elementen van ADKAR om de verandering te verduurzamen.

1. Het ADKAR-model voor verandermanagement

Een verandering binnen een school verwezenlijken bestaat uit twee onderdelen: 1) het vormgeven van een project en 2) het veranderen van individueel gedrag van elk van je docenten, medewerkers en leerlingen. Je hebt een project (leren op afstand), je hebt een doel (onderwijs zo goed mogelijk continueren) en je hebt de specificaties uitgedacht (lesgeven via Teams, Stream, Flipgrid, …). De laatste stap is dat iedereen aanhaakt op het project en dus ook zijn individuele gedrag aanpast. Deze laatste stap verdient minstens evenveel aandacht als het project zelf, want zonder een verandering in gedrag, faalt het project per definitie.
Individuele verandering bestaat uit vijf fasen volgens het ADKAR-model van de Prosci-methodologie voor verandermanagement. Het model geeft de volgorde weer waarin de stappen moeten doorlopen worden (zie figuur 1).

Figuur 1. Het ADKAR model van Prosci.

Figuur 1. Het ADKAR model van Prosci.

De eerste stap is communiceren waarom we veranderen, deze fase heet het creëren van bewustzijn (‘awareness’). Deze eerste stap is cruciaal voor succes, ook al is de nood voor verandering duidelijk in deze tijden. Het is een best practice om als schoolleider te communiceren waarom jullie gekozen hebben voor een bepaalde oplossing of richting.

De tweede fase bestaat uit het analyseren waarom een docent of medewerker als individu zou willen veranderen. Ze kunnen prima de beweegredenen begrijpen van de school voor de verandering, maar dit vertaalt zich niet altijd direct in een persoonlijk belang om de eigen gewoonten aan te passen. Dit is het creëren van verlangen (‘desire’) bij je docenten en medewerkers.

De derde en vierde fase van het ADKAR-model is het focussen op de kennis en kunde van de medewerker. Kennis (‘knowledge’) is noodzakelijk om mee te kunnen met de verandering, waarna we gaan toetsen of de medewerker het ook in de praktijk kan brengen (‘ability’). Dit kan training zijn over een nieuwe tool of het volgen van een didactische cursus over hoe je online het beste feedback kan geven.

De laatste fase is het stimuleren van de medewerkers om de verandering vol te houden. Deze fase heet bekrachtiging (‘reinforcement’) en zorgt voor een duurzame verandering binnen de school. Een voorbeeld is een persoonlijke bedanking van de directeur naar elk personeelslid die gedemonstreerd heeft mee te zijn gegaan in de verandering.

In een snel tempo zijn scholen door de eerste vier fasen heen geschakeld, al dan niet in volgorde. We zoomen nu verder in welke stappen scholen kunnen ondernemen om de veranderingen vol te houden.

2. Duurzaam veranderen

Het (her)definiëren van het project
Er zijn plotse beslissingen gemaakt, de ene al meer doordacht dan de andere. Hebben jullie de juiste keuze gemaakt als organisatie? Past de gekozen technologie bij de visie, de wijze van lesgeven en leren en heeft iedereen de mogelijkheid gehad om deel te nemen aan het nieuwe onderwijs? Het Microsoft Education Transformation Framework kan helpen bij het plaatsen van de keuzes in de bredere organisatiecontext. Doorloop de stappen met je team in de ETF scan en ga kijken of de technologie die je hebt gekozen ook op de lange termijn jouw school verder helpt. Na de brainstorm wijs je een projectmanager toe en focus je je vervolgens op de vijf fasen van het ADKAR-model.

De verandering communiceren, communiceren, communiceren
Er is niets zo belangrijk dan aankomende en huidige veranderingen goed communiceren, ook in digitale tijden. Maak een communicatieschema om het bewustzijn over de vordering van de verandering te vergroten. De leidraad is beter te veel communiceren dan te weinig, dit geldt ook voor communicatie direct vanuit de schoolleiding en het bestuur. Een communicatieschema bestaat uit verschillende zenders, de tijdstippen waarop de boodschappen worden verzonden, de media en de inhoud van de boodschappen.

Best practice: schoolleiders en besturen communiceren altijd de ‘waarom’ van de verandering. Dit is taak die ze niet kunnen delegeren. Hoewel het in de huidige periode duidelijk is waarom scholen een nieuwe manier van onderwijs implementeren, kan je deze stap niet overslaan.

Houd rekening met de persoonlijke situaties van je medewerkers
In één klap virtueel lesgeven brengt een hoop persoonlijke veranderingen mee voor al je medewerkers. Belangrijk is om het gesprek aan te gaan, op voorhand te anticiperen waar mogelijke hindernissen zich kunnen voordoen voor je medewerkers en alvast alternatieven te bedenken om hieraan tegemoet te komen. Het gaat om het creëren van verlangen voor je medewerkers, maar de verandering dient ook haalbaar te zijn voor zijn/haar persoonlijke situatie. Hebben ze bijvoorbeeld kinderen die thuis zitten? Hebben ze thuis voldoende infrastructuur om op afstand les te geven? Dit zijn maar enkele voorbeelden van vragen die je jezelf kan stellen voordat je de volgende fase ingaat: training voorzien.

Training is pas de derde stap
Ik kan niet genoeg benadrukken dat training niet als eerste stap komt, maar pas als derde stap. De nood is hoog in deze tijden, dus hier mijn tip: zet een online trainingsprogramma op waar degenen die willen alvast zelfstandig kunnen doorlopen (tips zijn de online platformen van Microsoft, Edutrainers of Academy4Learning). Verder bieden onze Global Training Partners ook hun diensten of advies gratis aan voor het onderwijs. Pas nadat je de persoonlijke situaties van medewerkers op het netvlies hebt, stel je trainingsplannen op met duidelijke richtlijnen: bepaal waar en wanneer trainingen beschikbaar worden gesteld, welke trainingen verplicht zijn en of deze trainingen best tijdens werktijden of in eigen tijd gevolgd kunnen worden.

Zet een online professionele leergemeenschap op voor medewerkers
Wanneer medewerkers beginnen experimenteren, is het handig dat ze elkaar kunnen helpen. Zet een online community op (bijvoorbeeld in Microsoft Teams), voeg docenten, medewerkers en de IT-afdeling toe en stel vragen aan elkaar, deel bestanden en reageer op berichten. Naast de interne samenwerking kunnen ze ook aansluiten bij externe communicaties, zoals de MIEE community, de Microsoft Remote Learning Community of de openbare Nederlandse Community van docenten.

Bedank je medewerkers
De laatste tips gaan over de bekrachtiging (‘reinforcement’) van de verandering. Deze laatste en belangrijke stap zorgt ervoor dat de verandering blijft en dat medewerkers niet terugvallen in oude gewoonten. Het maakt de verandering duurzaam en geeft de cultuur van je organisatie mee vorm. Hier volgen drie stappen om ervoor te zorgen dat dit goed gebeurt, gezien dit een fase is waar scholen nu of binnenkort mee te maken gaan krijgen.

Stap 1: verzamel feedback van medewerkers, docenten, leerlingen en ouders over de verandering. Wat is goed gegaan, wat is minder goed gegaan, waar is nog nood aan? Splits daarbij je vragen die gaan over het project (wat vind je van de technologie die gebruikt is) en over hoe de school de verandering heeft aangepakt (was je goed op de hoogte, ben je ondersteund geweest door je leidinggevende). Bundel deze inzichten en maak een managementrapportage zodat iedereen binnen de school hiervan kan leren.

Stap 2: identificeer waar de weerstand zit bij de achterblijvers. Waar liepen ze tegenaan en wat weerhield hen ervan om mee te gaan in de oplossing? Maak een plan om deze mensen verder te helpen en ook te ondersteunen voor een volgende keer. Dit weerstandsplan geeft je als school goede inzichten in waarom sommige verandering wel slagen en andere niet. Houd het dan ook bij de hand wanneer een volgende verandering wordt ingepland.

Stap 3: vier je successen! Een simpel bedankje kan in deze tijden al wonderen doen. Je werknemers hebben hard gewerkt, ze hebben zich snel weten aan te passen en doen wat ze kunnen om de omslag in het onderwijs mogelijk te maken. Hoe je jouw medewerkers het beste bedankt, hangt af van de cultuur van je school, maar een simpele blijk van waardering doet vaak al wonderen.

Best practice: maak de bedanking persoonlijk en stuur geen algemene email uit. Bedank alleen de medewerkers die ook echt het verschil gemaakt hebben en daadwerkelijk de verandering zijn ondergaan. Iedereen beweegt op zijn eigen tempo, je zal altijd voorlopers hebben en mensen die langer tijd nodig hebben. Bedank de voorlopers dan ook sneller en zet ze in om de anderen te helpen. Focus op verlangen (‘desire’) voor degenen die meer tijd nodig hebben.

We leren zoveel van scholen over de hele wereld die leren op afstand mogelijk maken op allerlei ingenieuze manieren. We horen ook heel graag jullie succesverhalen met het omschakelen naar lesgeven op afstand met de Microsoft tools op sociale media met de hashtag #MicrosoftEDUstory. Welke tools of oplossingen je ook gebruikt, wij wensen je studenten, docenten, medewerkers en hun gezinnen het allerbeste.

Spoedcursus in Microsoft Teams

Volg gratis een spoedcursus in Microsoft Teams

Ontdek meer gerelateerde artikelen per branche:

Educatie

  • een groep mensen die aan een lijst zitten

    AMOS maakt het verschil met technologie.

    AMOS (Amsterdamse Oecumenische Scholengroep) is een scholengemeenschap met 29 basisscholen in Amsterdam. Het verlagen van werkdruk en het verbeteren van de onderwijskwaliteit staan voorop bij AMOS. Maar hoe kies je een apparaat dat bijdraagt aan het behalen van deze doelen? En waar moet je rekening mee houden? Altijd een vaste plek achter het bureau?  Traditioneel […]

  • Iemand die wat uitlegt aan een ander | Booking met Power Apps

    Terug naar de werkplaats: hoe organiseren wij Room Booking met Power Apps?

    Na twee jaar thuiswerken bewegen wij ons weer terug naar het kantoor, die er vaak anders uitziet dan aan het begin van de pandemie. Vaste zitplekken en dagelijks bezoek zijn verleden tijd, aangezien we gewend zijn geraakt aan de flexibiliteit en efficiëntie van het werken vanuit huis. Hybride werken blijkt de toekomst te zijn. Om […]

Financiële dienstverlening

  • Man with Surface Studio 2+

    Microsoft Surface in de financiële dienstverlening

    Een logische keuze voor een branche met specifieke eisen Dat organisaties in de financiële dienstverlening specifieke (en hoge) eisen stellen aan technologie is niet verrassend. Er worden bijvoorbeeld specifieke voorwaarden gesteld aan beveiliging en compliance. Tegelijkertijd spelen er nieuwe ontwikkelingen, zoals het hybride werken. Welke rol kan Surface hierin spelen? Een belangrijke ontwikkeling voor organisaties […]

Government

  • Gemeente Katwijk in een kwartier over op Microsoft Teams Phone

    Gemeente Katwijk in een kwartier over op Microsoft Teams Phone

    Binnen enkele minuten belde de gemeente Katwijk met Microsoft Teams in plaats van de traditionele PBX-centrale. “De overgang was de snelste die ik ooit zag!” Projectleider ICT Gemeente Katwijk Steven Shukrula kijkt tevreden terug hoe soepel de ommekeer verliep en hoe goed het communicatie- en samenwerkingsplatform zijn collega’s nu en in de toekomst ondersteunt.   […]

Overheid

Productie

  • iemand zit aan een bureau met een laptop op tafel

    Mijn menselijk leiderschaps kompas in tijden van somberheid

    Microsoft’s Max Tchapeyou biedt een zeer persoonlijk standpunt, verwijzend naar de zes manieren waarop hij effectiever – en positiever – met zijn team heeft gewerkt.

  • Surface in manufacturing, man with Surface Duo

    Surface voor productiebedrijven

    De voordelen van Surface Bij productiebedrijven, zoals een fabriek, worden hoge eisen gesteld aan de gebruikte hardware. Bij de ontwikkeling van Surface houden we rekening met de verschillende omgevingen waarin Surface kan worden gebruikt én zorgen we ervoor dat collega’s optimaal kunnen werken met de juiste technologie. Welke rol speelt Surface binnen productiebedrijven? Verschillende uitdagingen […]

Retail

  • Detailhandel en de AVG: Betekent dit het einde van lucratieve klantdata?

    Detailhandel en de AVG: Betekent dit het einde van lucratieve klantdata?

    De AVG brengt een aantal unieke uitdagingen met zich mee voor detailhandelaren.

  • Surface in retail, man and woman at counter

    Surface in Retail

    The benefits of Surface Retail organizations face many different changes and challenges, but encounter lots of opportunities too. Good examples include e-commerce opportunities, as well as relatively new retail formulas such as pop-up stores and pick-up locations, which all come with their own technological requirements. Surface truly comes into its own in these situations. The […]

Zorg

  • een mens met een tablet in een stockroom

    De zorg sneller ontzorgen met het Power Platform

    De vergrijzing, hoge administratieve druk én COVID-19 maken het de zorg niet gemakkelijk. Het digitaliseren van allerlei processen helpt de zorg efficiënter en laagdrempeliger aan te bieden. Dankzij een software revolutie automatiseer je nu veel sneller en tegen lagere kosten. Hierdoor gaat de zorg de uitdagingen effectief te lijf en houden we Nederland geestelijk en […]

  • Een operatieteam in actie

    Maasstad Ziekenhuis: Werken als één medisch team tijdens een crisis

    In tijden van crisis rekent een organisatie erop dat het leiderschap het voortouw neemt. Toen COVID-19 zich begin 2020 door heel Europa verspreidde, maakte de CEO van het Maasstad Ziekenhuis Peter Langenbach zich op om de reactie op de crisis te coördineren zoals hij altijd deed, door aanwezig en zichtbaar te zijn en te vertrouwen […]

Ontdek meer gerelateerde artikelen per dossier:

Digitale transformatie

Klantverhalen

  • Een foto van het Savant kantoor

    Het Barbapapa-model van Savant Zorg

    Flexibiliteit en veilig werken met Office 365 en Enterprise Mobility en Security Automatisering behoort werknemers niet te belemmeren bij de uitvoering van hun taken, maar hun werkzaamheden juist te vereenvoudigen. Bij Savant Zorg zijn ze daar met hulp van Cloud Life en Microsoft uitstekend in geslaagd. Joris van den Eijnden, Manager ICT en Functionaris Gegevensbescherming: […]

Partners

  • Dad baking with kids using HPSpectrex360

    We are here for our partners

    At Microsoft, as part of our response to the impact of COVID-19, we have shifted tens of thousands of employees to working remotely. Many of our partners and customers have asked us to share the details of how we enable remote work for such a large workforce. We wanted to share with you some of […]

Pers / Nieuws

Security & Privacy

  • logo

    Waarom vertrouwen de belangrijkste factor is in de digitale transformatie van de gezondheidszorg

    Al wekenlang ging mijn telefoon bijna constant over. En nu weer.  “Veronica”, zei de beller, “we hebben een idee!”  Ik wist meteen wie het was: ik ken Carlo Tacchetti al bijna net zo lang als ik bij Microsoft werk. Hij is een hoogleraar aan de Vita-Salute San Raffaele Universiteit en de directeur van het Experimentele Imaging Centrum van IRCCS San Raffaele, een van […]

Tips

  • iemand zit aan een bureau achter een laptopcomputer

    De beste tips voor slimmer op afstand werken met Microsoft Teams

    Nu werken op afstand voor veel mensen de nieuwe norm is, moeten er andere manieren worden gevonden om effectief als team te functioneren Met Microsoft Teams kunnen collega’s productief en verbonden blijven en kan iedereen net zo efficiënt en veilig werken en samenwerken als op kantoor. Of je Microsoft Teams al gebruikt of nog moet […]

Webinars

  • Vanuit huis en kantoor weer gelijkwaardig vergaderen

    Vanuit huis en kantoor weer gelijkwaardig vergaderen

    ‘Niemand werkt nog vijf dagen op kantoor, mensen werken vijf dagen thuis.’ Als iemand dit meer dan twee jaar geleden zo ter discussie had gesteld, waren we nu nog niet uitgepraat. Ook wij niet. De manier waarop we werken als gevolg van de pandemie is 180 graden veranderd. Gelukkig is er inmiddels een betere ‘hybride’ […]