Het ziekenhuis van de toekomst draait om meer dan mensen genezen alleen

De gezondheidssector in Europa staat voor grote uitdagingen. Technologie speelt hierbij een cruciale rol. ‘Niet zozeer om te besparen, maar om in te spelen op uitdagingen. Want het ziekenhuis van de toekomst doet meer dan louter mensen genezen’, stelt Elena Bonfiglioli, senior managing director Healthcare bij Microsoft.

Trends in ziekenhuizen gaan diverse richtingen uit. Uiteraard is er de hoge standaard aan hygiëne, de nood aan IT-beveiliging en de wens van de patiënt om aangepaste systemen voor infotainment te gebruiken. ‘Het zijn noden die voortdurend evolueren. Dat is in deze sector niet anders’, stelt Elena Bonfiglioli. ‘Ziekenhuizen doen hun uiterste best om het verblijf van patiënten zo comfortabel mogelijk te maken.’
Verhaal over een sector in beweging: van de behandeling van patiënten, over de nieuwe reglementering tot moderne technologie zoals 3D-printing en robottechnologie.

Als de gezondheidssector in het nieuws komt, gaat het vaak over de grote uitdagingen en investeringen waar de sector voor staat. Ziet u het ook zo?

Elena Bonfiglioli: ‘Dat klopt. Europa bereidt zich voor op de verdere vergrijzing van de bevolking en is bezig aan een grondige investeringsronde in ziekenhuizen. We hebben ook te maken met ziekenhuisinfrastructuur en technologie die zelf veroudert. Het gemiddelde ziekenhuis in Europa is 33 jaar oud. De Scandinavische landen, zoals Zweden, Noorwegen en Finland nemen hier het voortouw.’

‘Denemarken investeert 4,5 miljard euro in nieuwe ziekenhuizen, bijkomende apparatuur en technologie. Zo is er een laboratorium waar onderzoekers de technologie van de toekomst voor de gezondheidssector testen. Dat gaat van robots die de kamers schoonmaken om infecties te vermijden tot het slimme bed dat informatie geeft over je vitale functies. Al deze ontwikkelingen worden geëvalueerd aan de hand van zowel klinische informatie, als patiëntenfeedback.’

‘Bovendien is er de nood om ziekenhuiskamers snel een andere functie te kunnen geven. Daarom speelt in de evaluatie ook het modulaire karakter mee.’

Zijn besparingen de grote drijfveer in de gezondheidszorg?

‘De dienstverlening mag niet stoppen aan de deur van het ziekenhuis.’
‘Dat is voor een deel zo. De overheidsbudgetten staan onder druk. Gemiddeld gaat in Europa 30 à 40 procent van het budget aan gezondheidszorg naar ziekenhuizen. De laatste jaren vond er een centralisatie en een consolidatie plaats in Europa. Waar tot voor een paar jaar een gebied of stad vijf ziekenhuizen telde, zijn dat er vandaag nog drie.’

‘Het zullen alvast slimme investeringen moeten zijn. Bij de bouw van nieuwe ziekenhuizen moet rekening gehouden worden met kosten- en energie-efficiënte. Maar het gaat niet alleen om kostenbesparingen. In de toekomst zie ik de rol van het ziekenhuis evolueren naar een soort van hub in een netwerk met huisartsen, externe specialisten of overheidsbedrijven. De dienstverlening zal niet stoppen aan de deur van het ziekenhuis.

Het grootste netwerk van ziekenhuizen is vandaag te vinden in Parijs. Hun pilootproject Hospitalisaton à la maison bestaat uit een snel ontslag uit het ziekenhuis met een strikte en continue opvolging bij de patiënt thuis. De zorg voor de patiënt loopt verder in de eigen woonplaats dankzij het gebruik van mobiele toestellen en cloudoplossingen.

Het resultaat? Meer kwalitatieve resultaten, want patiënten lopen minder kans op infecties en kunnen genezen in hun eigen omgeving. Ook België zet stappen in die richting. Het ziekenhuis van Charleroi (‘Le Grand Hôpital de Charleroi) maakt deel uit van een samenwerkingsproject met de stad en is een drijfveer voor verdere economische ontwikkeling in de regio.’

Ziekenhuizen gaan meer samenwerken. Maar verandert ook het takenpakket?

‘Absoluut. Het ziekenhuis van de toekomst doet mensen nog genezen, maar zet ook in op preventie. Door mensen bijvoorbeeld thuis op te volgen, kun je sneller inspelen op mogelijke gezondheidsproblemen. Ook innovatie, engagement en samenwerking worden belangrijker. Hospitalen moeten samenwerken met andere hospitalen, het zakenleven (dat hen helpt om het ziekenhuisverblijf zo aangenaam mogelijk te maken) en met de patiënten zelf, waarvan de verwachtingen evenzeer toenemen. Het takenpakket in het ziekenhuis van de toekomst wordt dus breder en meer geïntegreerd.

Door de verrijking van het takenpakket van het ziekenhuis van de toekomst van remediering naar preventieve en zelfs voorspellende gezondheidszorg, speelt technologie een belangrijke ondersteunende rol.’

 Hoe kan technologie ziekenhuizen versterken?

‘Technologie kan helpen om de zorgverstrekking beter te coördineren. Dan denk ik bijvoorbeeld aan manieren om vlot toegang te krijgen tot alle data. Dit uiteraard op een beveiligde manier, met respect voor de privacy van de patiënt. Maar hoe beter je de informatie deelt, hoe meer mensen van elkaar kunnen leren. Bijvoorbeeld in situaties waar je te maken hebt met multidisciplinaire teams.

33 – Het gemiddelde ziekenhuis in Europa is 33 jaar oud. 

Een IDC-studie gaf aan dat bij overdrachten tussen dokters of verplegend personeel, denk maar aan overdracht dag naar nachtverpleging, er veel communicatiemisverstanden mogelijk zijn. Als je in zulke gevallen de information- en workflow grondig aanpakt en je manier van werken en bedrijfsprocessen verbetert, kun je al tot 70 procent op de kosten besparen. En dat is heel veel. Bovendien vermijd je ook fouten en verhoog je de kwaliteit.’
‘Een andere belangrijke factor is wat ik omschrijf als het ontsluiten van data door middel van de analyse ervan. Als je bijvoorbeeld de instroom van patiënten onder de loep neemt en analyseert, kun je bezoeken efficiënter organiseren en wachttijden fors reduceren. Dokters kunnen dan in één dag meer patiënten behandelen of gewoon meer tijd met hen doorbrengen. En dat komt de kwaliteit ten goede.’

2,7 – Iedere dokter beschikt vandaag over 2,7 mobiele toestellen

‘Met het ontsluiten van data bedoel ik ook de mogelijkheden om data in een vroeger stadium te krijgen, in functie van eventuele aandoeningen. Patiënten kunnen preventief worden opgevolgd op basis van technologie. Er kunnen signalen worden uitgestuurd zodra de waarden buiten de vooropgestelde norm gaan. Ik denk aan een ziekenhuis in Portugal dat data registreert en opvolgt 24 uur vooraleer de patiënt wordt opgenomen in de Intensive Care Unit. Op die manier bespaar je kosten en red je mensenlevens.’

‘Ook in het verkrijgen van informatie is snelheid van belang. Ik herinner me een voorbeeld van een Noors ziekenhuis dat de rapporteringstijd grondig kon reduceren: van twee weken naar een halve tot hele dag. Alleen maar door toepassingen voor de analyse van data te introduceren.’

Hoe ziet de ziekenhuiskamer van de toekomst eruit? En wat betekent dit voor de patiënt?

Net zoals onze huizen, verandert ook het uitzicht en functie van een ziekenhuiskamer. Technologie speelt hier een prominente rol, zowel in de medische context als voor het infotainment van de patiënt. Op korte termijn moeten veel ziekenhuizen zich klaarstomen. Een aantal zorgcentra doen dat nu al, zoals ‘Le Grand Hôpital de Charleroi’

Wat mogen we ons daar bij voorstellen?

‘Stel u voor: de dokter of verpleegster komt de ziekenhuiskamer binnen en gebruikt hun op draadloze RFID-technologie gebaseerde smartcard om het patiëntendossier te raadplegen op het scherm. Om deze aanraakschermen te gebruiken, dragen ze handschoenen om te voldoen aan alle hygiënische standaarden. Onmiddellijk verschijnt alle medische informatie.’

‘De patiënt raadpleegt vervolgens zijn eigen agenda op datzelfde scherm, en ziet welke onderzoeken en revalidatieoefeningen die dag gepland staan.’

‘Natuurlijk worden alle data veilig bewaard, via toepassingen als Office 365 of Sharepoint. Als de informatie in de beveiligde cloud staat, wordt alles vlot overgeheveld als een patiënt naar een ander ziekenhuis verhuist. Samenwerking en communicatie over diverse locaties wordt kinderspel. Het ziekenhuispersoneel, de externe specialist of de kinesist communiceren met elkaar. En de patiënt? Hij skypet ondertussen met zijn familieleden vanuit zijn ziekenhuiskamer.’

Wat met de huidige IT-trends zoals mobiel en cloud. Spelen zij een rol?

‘Zeker, en dan vooral mobiel. Iedere dokter beschikt vandaag over 2,7 mobiele toestellen, bovenop de medische apparatuur die zij gebruiken. Dat betekent dus dat zij vaak moeten in- en uitloggen en daar kostbare tijd mee verliezen. Maak daar een naadloos proces van, en je bespaart veel tijd, vaak tot 20 minuten per dag. Een dokter die per dag 25 bezoeken aflegt, kan er bijvoorbeeld twee extra doen. Mobiele toestellen helpen patiënten ook om hun eigen gezondheid op te volgen. Een ziekenhuis in Miami biedt deze mogelijkheid aan voor diabetespatiënten.

‘In het Verenigd Koninkrijk gebruiken ze big data-oplossingen om real-time de symptomen van mensen op de spoedafdeling te analyseren. Een voorbeeld? Artsen voorkwamen een uitbraak van hersenvliesontsteking op basis van de beschikbare informatie.

‘Ook cloud is een belangrijke trend, maar dan vooral als onderliggende infrastructuur. Door gebruik te maken van cloudtechnologie, kunnen ziekenhuizen en hun medewerkers gebruik maken van haast onbeperkte capaciteit inzake opslag en computerkracht. Dat maakt een groot verschil in kosten en tijdswinst.’

Microsoft is een vooraanstaande partij in de zakenwereld met een wereldwijde aanpak. Hoe pakt u de gezondheidszorg aan?

‘Microsoft is actief in de zakelijke wereld, en de gezondheidszorg is voor ons een belangrijke industrie. Wij mikken op alomvattende oplossingen, zoals hardware en software, die we breed kunnen uitrollen. Maar we werken ook actief samen met lokale partners. We koppelen onze eigen innovatie aan lokale innovatie. Zo hebben wij in België een project uitgerold samen met het Vlaamse Wit-Gele Kruis. Hierdoor konden thuisverpleegsters hun patiëntendossier raadplegen en aanpassen op hun tablet, op basis van Windows, als een soort van digitaal en mobiel kantoor. Lokale invulling is voor ons erg belangrijk.’

Microsoft in de gezondheidszorg

Microsoft is een vooraanstaande speler in de bedrijfswereld. Bovendien besteedt het softwarebedrijf ook veel aandacht aan een industrie als de gezondheidszorg.

De ambitie van Microsoft? Ervoor zorgen dat de gezondheidszorg, ziekenhuizen, overheden en patiënten meer realiseren en het aanbod verschuiven van remediering naar preventie, betere samenwerking en persoonlijke zorg.

De gezondheidszorg is een van de minst geïnformatiseerde sectoren. Maar door de mobiele- en cloud-opportuniteiten van vandaag en een uitgebreid globaal en lokaal eco-systeem van innovatoren in de gezondheidszorg, is dat vandaag realistischer dan ooit.

Het aanbod van Microsoft in de gezondheidszorg behelst diverse domein, zoals de cloudoplossingen specifiek voor de gezondheidszorg. Het bedrijf biedt daarnaast ook toepassingen rond business intelligence of analyse van data, en toepassingen rond samenwerking. Het is ook actief in het gebied van mobiele toestellen als smartphones en tablets, die vaak in ziekenhuizen worden gebruikt.

Dit engagement gaat overigens verder dan de producten en diensten die het bedrijf aanbiedt. Een voorbeeld? Bill Crounse, senior director Health bij Microsoft, zal spreken over de toekomst van de sector op de HIMSS-conferentie in Chicago, de grootste IT-conferentie voor de gezondheidszorg. Bill Crounse is zelf dokter en werkt nu voor Microsoft.