Waar gebruik jij het internet voor? Misschien om op de hoogte blijven van het laatste nieuws. Het kan je one-stop-shop zijn om te winkelen, te gamen en te werken. Of misschien gebruik je het om contact te houden met vrienden en familie, op verre locaties en dichter bij huis.
Maar hoe zit het met hoe het internet wordt gebruikt? Onlangs hebben we meer dan 16.000 mensen over de hele wereld ondervraagd over de impact van tech support scams. Verrassend genoeg bleek uit het onderzoek dat jongeren het meest kwetsbaar zijn. Jongeren zijn het meest geneigd online risicogedrag aan te gaan en geld te verliezen na het voortzetten van een interactie.
Om Safer Internet Day 2019 te markeren en deze trend in te dammen, hebben we een happertje gemaakt die jongeren helpt om online veilig te blijven. Toch zou iedereen – ongeacht leeftijd – waakzaam moeten zijn en risico’s van het internet moeten vermijden, zonder de nuttige voordelen ervan te moeten missen.
Daarom heb ik acht eenvoudige stappen op een rijtje gezet om zo veilig mogelijk te werken, gamen, winkelen en online te zijn.
Gebruik complexe, unieke wachtwoorden voor verschillende accounts
Als iemand je huissleutel heeft, kan die persoon zo bij je inbreken. Hetzelfde geldt voor wachtwoorden en online accounts. Het goede beveiligen en omgaan met je accounts is één van de allerbelangrijkste maatregelen die je kan nemen. Te vaak kiezen we wachtwoorden die we makkelijk kunnen onthouden, zoals namen of geboortedata. Maar als het voor jou makkelijk is om deze te onthouden, is het waarschijnlijk voor cybercriminelen ook gemakkelijk om het wachtwoord te raden. Als je hetzelfde, eenvoudige wachtwoord gebruikt voor meerdere accounts, kunnen cybercriminelen toegang krijgen tot al je gevoelige, persoonlijke gegevens.
Een goed wachtwoord voldoet aan een aantal voorwaarden. Neem de tijd voor het verzinnen van goede wachtwoorden. Deze moeten alleenn voor jou goed te onthouden zijn. Maak een wachtwoord niet te kort (minimaal zo’n 8 karakters) en maak gebruik van een aantalhoofdletters of speciale tekens. Gebruik daarnaast niet de veelvoorkomende patronen die kwaadwillenden ook kennen, zoals het vervangen van de letter “e” door een “3” of de “a” door een “@”. Let er ook op of de website, app of dienst waar je het wachtwoord voor gebruikt, mogelijkheden biedt voor sterkere authenticatie, bijvoorbeeld via een SMS of andere extra middelen.
Zorg er verder voor dat je je wachtwoord altijd kunt herstellen of veranderen, bijvoorbeeld in het geval je merkt dat er iets vreemds aan de hand is, of je je wachtwoord vergeten bent. Bij sommige accounts kan je zelfs precies opvragen waar en waarvoor je account allemaal gebruikt wordt. Kijk daarvoor bijvoorbeeld eens hier.
Gebruik eventueel een password manager om meerdere wachtwoorden veilig voor verschillende accounts op te slaan.
Accepteer geen uitnodigingen van vreemden op social media
Niet iedereen die je online ontmoet, is eerlijk over zijn of haar identiteit. Het komt vaak genoeg voor dat cybercriminelen nep-profielen voor sociale media aanmaken om relaties met onoplettende gebruikers aan te gaan en hun cyberzakken te rollen – of zelfs erger.
Als je online door een onbekende wordt benaderd die erop aandringt dat je persoonlijke informatie deelt of je om geld vraagt, moet dat alarmbellen bij je doen afgaan. Als het mogelijk is, zoek dan rechtstreeks naar de persoon om te zien of het account authentiek is. Ben je nog steeds niet zeker van de identiteit van de persoon, maar wil je toch hun vriendschapsverzoek accepteren? Beperk voor de zekerheid de informatie die die persoon op je profiel kan bekijken met behulp van privacy-instellingen.
Onthoud: online zijn dezelfde regels van toepassing als die in de echte wereld – deel geen gevoelige of privé-informatie met vreemden.
Online acties kunnen offline consequenties hebben
Denk aan het internet als een dorpsplein of een stoep: het is een openbare ruimte, waar iedereen kan zien of delen wat je plaatst, ongeacht of het voor hen bedoeld is of als je toestemming hebt gegeven.
Vraag daarom voordat je iets online publiceert bij jezelf af: zou ik willen dat mijn werkgever, klant of familielid dit weet? Zelfs zaken als je relatiestatus of huisadres – die misschien onschuldig lijken – kunnen worden misbruikt als de verkeerde mensen ze zien.
Bescherm gevoelige en persoonlijke informatie
Op een paar uitzonderingen na is er helaas geen permanente verwijderknop voor inhoud die online is geplaatst. Elke afbeelding, opmerking of foto die je online plaatst, is er voor altijd. Zelfs als je het originele bericht verwijdert, weet je niet zeker of anderen geen kopieën hebben gemaakt of jouw content op andere netwerken hebben gedeeld. Plaats dus niets online waarvan je niet wilt dat anderen het zien.
Wees voorzichtig waar je op klikt
Een beproefde cybercriminaliteitstactiek is om je te misleiden tot het downloaden van malware waarmee de cybercrimineel informatie kan stelen. Van een populair spel tot een e-mail met technische ondersteuning, malware kan op verschillende manieren worden verpakt.
Vermijd het downloaden van apps die er vreemd uitzien of afkomstig zijn van een onbekende site. Weet je niet zeker of een e-mail legitiem is? Stel jezelf dan de volgende vragen: heeft de afzender een gek e-mailadres? Is de welkomstgroet onpersoonlijk? Zitten er veel spelfouten in? Is er een vreemd gevoel van urgentie? Let ook altijd extra op als er gevraagd wordt om wachtwoorden of andere toegangscodes.
Als je nog steeds niet zeker bent, neem dan contact op met het merk of bedrijf via hun officiële kanalen, zoals hun website of sociale mediapagina. Het is altijd beter om drievoudig te controleren dan het risico te lopen je veiligheid in gevaar te brengen.
Update je privacyinstellingen en antivirusprogramma
Als je je beveiliging niet bijwerkt, zullen cybercriminelen uiteindelijk een manier verzinnen om erdoorheen te breken. Zorg ervoor dat de updates van je besturingssysteem up-to-date blijven en blijf de privacyinstellingen van de applicaties en de browser die je gebruikt controleren.
Maak altijd gebruik van een veilige verbinding
Wanneer je gebruikmaakt van een openbare internetverbinding, zoals wifi in een winkelcentrum, kan er vertrouwelijke informatie lekken, zoals wachtwoorden. Als je geen beveiligde verbinding tot stand kunt brengen, bijvoorbeeld door het gebruik van een “VPN” of “https” (je browser laat een slotje zien) of ervoor kunt zorgen dat je apparaat is beveiligd, deel dan geen gevoelige informatie. Het is veiliger om te wachten tot je weer thuis bent en dan een beveiligd wifinetwerk te gebruiken.
Vraag advies aan iemand die je vertrouwt
Voel je nooit gehaast om op een link te klikken of een bericht te publiceren. Je online veiligheid is te belangrijk!
Het laveren door online bedreigingen kan lastig zijn, maar er zijn voldoende bronnen om je hierbij te helpen. Wanneer je je in een situatie bevindt waarin je onzeker bent of het niet vertrouwd, schakel dan de expertise in van iemand die je vertrouwt – of het nou een vriend, ouder, leraar of zelfs een technologiepartner is
Op zoek naar een leuke manier om jongeren te leren over internetveiligheid? Download het gratis Safer Internet Day happertje en de instructievideo.
